Kiểm tra sau thông quan (KTSTQ) là bước giám sát quan trọng của Hải quan. Nếu doanh nghiệp không chuẩn bị kỹ hồ sơ và giải trình, nguy cơ bị truy thu thuế, xử phạt hoặc chuyển hồ sơ sang cơ quan điều tra là rất lớn.

Hậu quả nếu không giải trình được trong kiểm tra sau thông quan

Doanh nghiệp không đủ căn cứ giải trình trong kỳ kiểm tra có thể phải đối mặt với hàng loạt hậu quả pháp lý và tài chính nghiêm trọng, bao gồm:

Bị truy thu thuế và tính tiền chậm nộp

• Các khoản thuế thường bị truy thu: thuế nhập khẩu, thuế GTGT, thuế tiêu thụ đặc biệt (nếu có).

• Tiền chậm nộp: 0.03% mỗi ngày trên số tiền thuế bị truy thu.

Ví dụ: Truy thu 500 triệu đồng, sau 180 ngày → tiền chậm nộp có thể lên tới 27 triệu đồng.

Ngoài ra, nếu chưa hoàn thành nghĩa vụ thuế, người đại diện doanh nghiệp có thể bị tạm dừng xuất cảnh.

Phạt vi phạm hành chính theo Nghị định 128/2020/NĐ-CP

• Mức phạt từ 10–20% số thuế bị truy thu, tùy thuộc vào mức độ và tính chất vi phạm.

• Các lỗi phổ biến: khai sai mã HS, không cung cấp được C/O, sai sót trong khai báo trị giá…

Bị tăng tần suất kiểm tra và giảm uy tín

Doanh nghiệp vi phạm sẽ bị đánh giá mức độ tuân thủ thấp, dẫn đến:

• Bị phân luồng đỏ nhiều hơn.

• Dễ bị đưa vào danh sách kiểm tra sau thông quan năm tiếp theo.

• Mất quyền hưởng ưu đãi hoàn thuế, miễn thuế, hoặc xét duyệt AEO trong vòng ít nhất 2 năm.

Trường hợp nghiêm trọng: Có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự

Nếu trốn thuế từ 100 triệu đồng trở lên, hoặc tái phạm, doanh nghiệp có thể bị xử lý theo Điều 188 – Bộ luật Hình sự:

• Phạt tiền đến 1 tỷ đồng.

• Phạt tù từ 3 tháng đến 7 năm.

• Cấm hành nghề, đảm nhiệm chức vụ từ 1–5 năm.

2. Các lỗi doanh nghiệp thường mắc khi bị kiểm tra sau thông quan

Từ thực tế làm việc với nhiều doanh nghiệp tại Hải Dương, Hưng Yên, Bắc Ninh và các tỉnh lân cận, Ant Vina tổng hợp các lỗi phổ biến như sau:

Lỗi về nguyên liệu gia công và sản xuất xuất khẩu

• Sai định mức, khai báo không đúng thực tế.

• Không tách riêng nguyên liệu theo từng loại hình.

• Dùng sai mục đích nguyên liệu hoặc khai sai mã giữa nội bộ và khai báo hải quan.

Thiếu hồ sơ, giấy tờ pháp lý

• Không đủ hoặc bị bác C/O.

• Thiếu giấy phép nhập khẩu, kiểm tra chất lượng, môi trường, PCCC…

• Không có chứng từ liên quan đến hóa chất hạn chế kinh doanh, tiền chất công nghiệp…

Sai sót trong khai báo hải quan

• Khai sai mã HS, trị giá hải quan.

• Không kê khai hóa chất đúng quy định.

• Kê khai sai thông tin trên tờ khai hải quan.

Các lỗi hệ thống và kiểm soát nội bộ

• Lưu trữ chứng từ chưa đúng quy định (phải lưu 5 năm).

• Thiếu báo cáo quyết toán, sai lệch giữa chứng từ kế toán và khai báo hải quan.

• Chưa nắm rõ ưu đãi thuế theo các hiệp định thương mại tự do (FTA).

3. Vì sao doanh nghiệp khó giải trình trong kỳ kiểm tra sau thông quan?

Không hiểu rõ quy trình làm việc của Hải quan

• Không rõ KTSTQ sẽ thực hiện tại trụ sở doanh nghiệp hay cơ quan Hải quan.

• Lúng túng khi ký biên bản làm việc hoặc phản hồi văn bản.

Không biết rõ phạm vi nội dung kiểm tra

• Hoang mang khi nhận thông báo KTSTQ mà không biết sẽ bị kiểm tra theo chuyên đề (mã HS, C/O, trị giá…) hay toàn diện.

Thiếu liên kết nội bộ và nghiệp vụ

• Không hiểu mối liên hệ giữa chứng từ thanh toán quốc tế và invoice.

• Kế toán – kho – hải quan không đồng nhất số liệu.

Thiếu kiến thức pháp lý

• Không hiểu cách xác định vi phạm và mức xử phạt đúng luật.

• Không biết quyền khiếu nại hoặc yêu cầu làm rõ các nội dung sai lệch.

Không xác định được rủi ro tiềm ẩn trong hồ sơ

• Định mức sản xuất không có căn cứ rõ ràng.

• Chứng từ không trùng khớp hoặc bị mất.

• Trị giá khai báo dựa trên thông tin “tham khảo”, thiếu minh chứng hợp lý.

4. Gợi ý từ Ant Vina: Làm sao để chuẩn bị hồ sơ vượt qua kiểm tra sau thông quan?

Để quá trình kiểm tra sau thông quan diễn ra thuận lợi, doanh nghiệp cần chuẩn bị đầy đủ các nhóm hồ sơ liên quan đến hoạt động xuất nhập khẩu, kế toán, kho vận, sản xuất và thanh tra. Dưới đây là danh mục các loại tài liệu nên được rà soát và lưu trữ sẵn sàng:

Nếu doanh nghiệp của bạn cần hỗ trợ trong việc chuẩn bị hồ sơ kiểm tra sau thông quan hoặc cần tư vấn chuyên sâu, hãy liên hệ với ANT VINA Logistics – đối tác đáng tin cậy của các doanh nghiệp xuất nhập khẩu tại Hải Dương – Hải Phòng, Hưng Yên, Bắc Ninh… và trên toàn quốc.

Liên hệ với ANT VINA Logistics để được tư vấn miễn phí

• Trụ sở chính: Lô 123.101, Khu đô thị Phía Tây, Phường Tân Bình, Thành phố Hải Phòng.
• Văn phòng làm việc: Lô OTM2-02-13 & OTM2-02-14, Khu dân cư Bắc Nguyễn Lương Bằng, Phường Việt Hoà, Thành phố Hải Phòng.
• Hotline: 0931 525 525
• Email: [email protected]
• Website: https://antvina.com/
• Fanpage: https://www.facebook.com/antvinalogistics

ANT VINA Logistics cung cấp các dịch vụ:

• Vận chuyển hàng hóa quốc tế FCL/LCL bằng đường biển và đường hàng không đến tất cả các địa điểm trên thế giới.
• Dịch vụ làm thủ tục hải quan xuất – nhập khẩu và thủ tục kiểm tra chất lượng, hợp quy.
• Dịch vụ thông quan tờ khai hải quan và vận tải container nội địa.
• Cho thuê kho bãi và vận hành phân phối.
• Ủy thác xuất nhập khẩu hàng hóa ra toàn cầu.
• Dịch vụ xin các loại chứng từ như: chứng thư kiểm dịch thực vật – động vật, chứng nhận xuất xứ hàng hóa, và nhiều dịch vụ khác.

Chúng tôi rất mong được phục vụ Quý khách hàng!